Ogbo ntọala afọ mbụ/EYFS (Ụlọ akwụkwọ tupu ọọọ ruo na nnabata, Afọ 2-5)
The Early Years Foundation Stage (EYFS) na-esetịpụ ụkpụrụ maka mmụta, mmepe na nlekọta nke nwa gị site na afọ 2 ruo 5.
● EYFS nwere isiokwu anọ na ụkpụrụ
● Ọmụmụ na mmepe
● Mmekọrịta dị mma
● Ịkwado gburugburu
● Nwatakịrị pụrụ iche
Mmepe nke asụsụ ụmụaka na-akwado akụkụ asaa niile nkemmụta na mmepe. Mkpakọrịta azụ na azụ ụmụaka site na mmaliteafọ na-etolite ntọala maka asụsụ na mmepe ọgụgụ isi. Nọmba ahụna àgwà mkparịta ụka ha na ndị okenye na ndị ọgbọ na-enwe n'oge nileụbọchị na gburugburu ebe nwere asụsụ dị oke mkpa. Site na ikwu ihe ụmụakanwere mmasị ma ọ bụ ime, na iji okwu ọhụrụ na-ekwughachi ihe ha na-ekwugbakwunyere, ndị ọkachamara ga-ewulite asụsụ ụmụaka nke ọma. Na-agụ ugboro ugboronye ụmụaka, ma na-etinyesi ha ike na akụkọ, akụkọ na-abụghị akụkọ ifo, ukwe na abụ,ma nyezie ha ohere dị ukwuu iji na itinye ọhụrụokwu n'ụdị dị iche iche ga-enye ụmụaka ohere ime nke ọma. Site namkparịta ụka, ịkọ akụkọ na egwuregwu, ebe ụmụaka na-ekerịta echiche hankwado na nlere anya site n'aka onye nkuzi ha, yana ajụjụ dị nro nke na-akpọ òkùN'ịkọwapụta ha, ụmụaka na-enwe ahụ iru ala n'iji ọtụtụ okwu dị iche iche eme ihena nhazi asụsụ.
Nzụlite onwe ụmụaka, mmekọrịta mmadụ na ibe ya na nke mmetụta uche (PSED) dị oke mkpa maka ụmụaka ibi ndụ ahụike na obi ụtọ, ma bụrụkwa ihe dị mkpa maka mmepe nghọta ha. Ịkwado mmepe nke onwe ha bụ ihe mgbakwunye dị mkpa na-akpụzi ụwa mmekọrịta ha. Mmekọrịta siri ike, ịhụnanya na nkwado na ndị okenye na-enyere ụmụaka aka ịmụta ka ha ga-esi ghọta mmetụta nke onwe ha na nke ndị ọzọ. Ekwesịrị ịkwado ụmụaka iji jikwaa mmetụta uche, ịzụlite echiche dị mma nke onwe ha, setịpụ onwe ha ihe mgbaru ọsọ dị mfe, nwee obi ike na ikike nke aka ha, ịnọgidesi ike na ichere ihe ha chọrọ na ịdọrọ uche dị ka ọ dị mkpa. Site n'ichepụta ndị okenye na nduzi, ha ga-amụta ka ha ga-esi na-elekọta ahụ ha, gụnyere iri nri dị mma, na ijikwa mkpa onwe ha n'onwe ha.
Site na mkparịta ụka nkwado ha na ụmụaka ndị ọzọ, ha na-amụta ka e si eme ezigbo enyi, imekọ ihe ọnụ na dozie esemokwu n'udo. Àgwà ndị a ga-enye ikpo okwu echekwara nke ụmụaka ga-esi nweta ya n'ụlọ akwụkwọ na n'oge ndụ
Mmega ahụ dị mkpa na mmepe ụmụaka niile, na-enyere ha aka ịchụso ndụ obi ụtọ, ahụike na arụ ọrụ7. Ahụmahụ dị ukwuu ma dị mma nke ụgbọ ala na-etolite n'ike n'ike n'oge nwata, na-amalite site na nyocha mmetụta uche na mmepe nke ike nwata, nhazi na nhazi.
mmata ọnọdụ site n'oge afọ, ịrara na mmegharị egwu na ihe ma ndị okenye. Site n'ịmepụta egwuregwu na inye ohere maka egwuregwu ma n'ime ụlọ ma n'èzí, ndị okenye nwere ike ịkwado ụmụaka ịzụlite ike ha, nkwụsi ike, nguzozi, mmata oghere, nhazi na ike. Nnukwu ikike moto na-enye ntọala maka ịzụlite ahụ ahụike yana ọdịmma ọha na eze na nke mmetụta uche. Ezigbo njikwa moto na nkenke na-enyere aka na nchikota anya anya, nke emechara jikọta ya na agụm akwụkwọ mbụ. Ugboro ugboro na ohere dịgasị iche iche iji nyochaa na igwu egwu na obere ihe omume ụwa, mgbagwoju anya, nkà na nka na omume nke iji obere ngwá ọrụ, na nzaghachi na nkwado sitere n'aka ndị okenye, na-enye ụmụaka ohere ịzụlite nkà, njikwa na ntụkwasị obi.
Ọ dị mkpa ka ụmụaka zụlite ịhụnanya na-adịru ogologo ndụ maka ịgụ ihe. Ọgụgụ nwere akụkụ abụọ: nghọta asụsụ na ọgụgụ okwu. Nghọta asụsụ (dị mkpa maka ma ịgụ na ide) na-amalite site na ọmụmụ. Ọ na-etolite naanị mgbe ndị okenye na ụmụaka na-ekwurịta banyere ụwa gbara ha gburugburu na akwụkwọ (akụkọ na ndị na-abụghị akụkọ ifo) ha na-agụ, ma na-enwe mmasị n'egwú, abụ na abụ ọnụ. Ọgụgụ okwu nwere ọgụgụ isi, nke e mechara kụzie, na-agụnye ma ime ngwa ngwa n'ịkpọpụta okwu ndị a na-ebipụtaghị nke ọma (decoding) na ịmata ngwa ngwa nke mkpụrụ akwụkwọ ndị a maara nke ọma. Edemede gụnyere ndegharị (nsụpe na aka ọdịde) na nhazi (ịkọpụta echiche na ịhazi ha n'okwu, tupu edee).
Ịmepụta ntọ ala siri ike n'ọnụọgụ dị mkpa ka ụmụaka niile wee wulite ngọngọ ụlọ dị mkpa iji mee nke ọma na mgbakọ na mwepụ. Ụmụaka kwesịrị inwe ike ịgụta obi ike, mepụta nghọta miri emi nke ọnụọgụgụ na 10, mmekọrịta dị n'etiti ha na ụkpụrụ dị n'ime ọnụọgụ ndị ahụ. Site n'inye ohere dị iche iche dị iche iche iji wulite na itinye nghota a - dị ka iji ihe eji arụ ọrụ, gụnyere obere okwute na okpokolo agba iri maka ịhazi ọnụ ọgụgụ - ụmụaka ga-etolite ntọala siri ike nke ihe ọmụma na okwu nke sitere na ya na-esi na ya nweta nkà mmụta mgbakọ na mwepụ. Na mgbakwunye, ọ dị mkpa na usoro ọmụmụ na-agụnye ohere bara ụba maka ụmụaka ịzụlite nkà echiche ha gbasara ohere n'akụkụ niile nke mgbakọ na mwepụ gụnyere ọdịdị, oghere na usoro. Ọ dị mkpa na ụmụaka na-azụlite àgwà dị mma na mmasị na mgbakọ na mwepụ, chọọ usoro na mmekọrịta, njikọ ntụpọ, 'na-aga', na-agwa ndị okenye na ndị ọgbọ okwu banyere ihe ha na-ahụ ma ghara ịtụ egwu imehie ihe.
Ịghọta ụwa gụnyere ịduzi ụmụaka ka ha ghọta ụwa anụ ahụ ha na obodo ha. Ugboro na nso nso a ahụmahụ nke onwe ụmụaka na-abawanye ọmụma ha na nghọta nke ụwa gbara ha gburugburu-site na nleta ogige ntụrụndụ, ọba akwụkwọ na ebe ngosi ihe mgbe ochie ruo izute ndị otu dị mkpa nke ọha mmadụ dịka ndị uweojii, ndị nọọsụ na ndị ọrụ mgbanyụ ọkụ. Na mgbakwunye, ịge ntị ọtụtụ nhọrọ nke akụkọ, akụkọ na-abụghị akụkọ ifo, ukwe na uri ga-akwalite nghọta ha banyere ụwa anyị dị iche iche nke ọdịbendị, ọha mmadụ, teknụzụ na gburugburu ebe obibi. Na-ewulite ihe ọmụma dị mkpa, nke a na-eme ka ha mara okwu ndị na-akwado nghọta n'ofe ngalaba. Ịba ụba na ịgbasawanye okwu ụmụaka ga-akwado nghọta ịgụ ihe ma emechaa.
Mmepe nke nka nka na nke omenaala ụmụaka na-akwado echiche ha na imepụta ihe. Ọ dị mkpa na ụmụaka na-enwe ohere mgbe niile iji na-eme nka, na-enyere ha aka inyocha na iji ọtụtụ mgbasa ozi na ihe dị iche iche egwu egwu. Ogo na ụdị dị iche iche nke ihe ụmụaka na-ahụ, na-anụ na sonye na yadị oke mkpa maka ịzụlite nghọta ha, nkwuputa onwe ha, okwu okwu na ike ikwukọrịta okwu site na nka. Ugboro ugboro, nkwughachi na omimi nke ahụmịhe ha bụ ihe dị mkpa maka ọganihu ha na ntụgharị na ịghọta ihe ha nụrụ, zaghachi na ịhụ.